پژوهش، نوآوری و اشتغال

پژوهش، نوآوری و اشتغال

از جمله اموری که امروزه به عنوان اولویت نخست در بسیاری از کشورها مطرح است پژوهش و نوآوری و راههای جدید کارآفرینی و اشتغال است. مدیران جوامع پیشرفته و در حال پیشرفت تلاش دارند تا برنامه‌هایی جامع و دقیق برای انجام بهینه این امور تنظیم کنند. برای موفقیت در این راه، پیش از هر چیز باید موضوع مورد نظر به درستی تعریف و عوامل وابسته ...

پژوهش، نوآوری و اشتغال  

از جمله اموری که امروزه به عنوان اولویت نخست در بسیاری از کشورها مطرح است پژوهش و نوآوری و راههای جدید کارآفرینی و اشتغال است. مدیران جوامع پیشرفته و در حال پیشرفت تلاش دارند تا برنامه‌هایی جامع و دقیق برای انجام بهینه این امور تنظیم کنند. برای موفقیت در این راه، پیش از هر چیز باید موضوع مورد نظر به درستی تعریف و عوامل وابسته به آن شناسایی شوند زیرا تنها در این صورت است که امکان بهره برداری صحیح از فرصتها و امکانات فراهم خواهد شد.

در بررسی و تبیین پژوهش و نوآوری به این نکته بدیهی باید توجه داشته باشیم که این دو پیوندی نزدیک و رابطه‌ای متقابل دارند. اغلب به دنبال یک ایده و یک سؤال، پژوهش آغاز می‌شود و نتایج تحقیقات به صورت کالایی جدید و یا شیوه جدید کاربری کالاهای موجود، در دسترس جامعه قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر نوآوری حاصل پژوهش است و در پی هر نوآوری، ایده و پرسشی تازه مطرح می‌شود و این ایده و پرسش زمینه را برای پژوهشی تازه فراهم می‌سازد. نوآوری تحت تأثیر ارزش ایجاد می‌شود و ارزش حاصل آگاهی است و در جهان امروز شرایط برای دستیابی به آگاهی هر روز بیشتر و بهتر فراهم می‌شود و کسانی که از این شرایط به شایستگی برای انجام تحقیقات مفید و دستیابی به نوآوری بهره می‌گیرند پیشتازی خود را در شرایط رقابتی جهان معاصر حفظ می‌نمایند. هرچه به سوی جهانی شدن پیشتر می‌رویم، رقابتها شدیدتر شده و ضرورت تلاش برای دستیابی به اطلاعات، دانش، پژوهش و نوآوری بیشتر می‌شود. برای روشنتر شدن رابطه نوآوری و پژوهش مراحل هر یک را در زیر به طور خلاصه مرور می‌کنیم.

الف) برخی از پرسشهایی که در نوآوری پیش روی ماست عبارتند از:

·  هدف از نوآوری چیست؟

·  بازار هدف کدام است؟

·  ارزشهای موجود کدامند و ما چه ارزشهایی را پیشنهاد می‌کنیم؟

·  ارزشهای پیشنهادی ما متوجه کدام بخش از بازار است؟

·  امکانات و توانایی‌های ما برای عملی کردن نوآوری چیست؟

وقتی نوآوری انجام شد علاوه بر اهداف و نتایج مورد نظر و از پیش تعیین شده، پیامدهای پیش‌بینی نشده‌ای هم به ارمغان خواهد آورد که بر حسب نوع برخورد و شیوه مدیریت ممکن است فرصت یا تهدید محسوب شوند. به عنوان مثال فناوری اطلاعات در برخی از کشورها موجب افزایش اشتغال، بالا رفتن سطح زندگی، دستیابی سریعتر به اطلاعات، تسهیل پژوهش و تحول علمی _ صنعتی و فناوری شده است و در برخی از کشورها که هدف و جهت درستی برای آن تعیین نکرده‌اند بهره چندانی حاصل نشده، اگر نگوییم ضررهایی متوجه آنان کرده است. برخی از کشورهای در حال توسعه با استفاده از فناوری اطلاعات به بازارها و امکانات جدیدی دست یافته‌اند و موجبات افزایش صادرات و اشتغال را در کشور خود فراهم ساخته‌اند که پیش از آن تصورش را هم نمی‌کردند. به عنوان نمونه مدیران دهکده چین چروز Chincheros در کشور پرو با تشکیل یک تعاونی صادرات و یک مجموعه خدمات اینترنتی در سال 1996 شرایطی فراهم کردند که از آن تاریخ سبزیجات دهکده به طور مستقیم در بازار نیویورک عرضه می‌شود. در نتیجه دستیابی به این فرصت درآمد روستا به 5 برابر افزایش یافته و فرصتهای زیادی برای اشتغال حاصل شده است. مردم روستاهایی نظیر چین چروز در گذشته مجبور بودند با گذشتن از موانع بسیار و از طریق دلالان و واسطه‌های بسیار به چنین بازارهایی دست پیدا کنند. البته مدیران تمام کشورهای در حال توسعه چنین غیرت و همت و عقل و هوشی ندارند و از اینترنت هم ممکن است بیشتر به عنوان اسباب‌بازی استفاده کنند. یعنی در شرایطی که دهکده مورد بحث موفق به حذف واسطه‌ها در سطح بین‌المللی شده، برخی از کشورها در درون کشور خودشان هم نمی‌توانند واسطه‌های شهر و روستا را از بین ببرند.

ب) مراحل مختلف تحقیق به طور خلاصه و فهرست‌وار از این قرار است:

·  مواجهه با شرایط جدید و طرح پرسش

·  دستیابی به ایده تحقیق

·  مشخص کردن دقیق مسأله و تعیین حدود و ثغور آن (مسأله‌سنجی)

·  بررسی مقدماتی موضوع و تعیین فرضیه (تعریف متغیرها)

·  مشخص کردن روش تحقیق متناسب با گزاره‌های فرضیه و نوع تحقیق

·  بررسی گسترده موضوع و تجربه وسیع متناسب با حوزه تحقیق

·  تأیید یا رد فرضیه _ تأیید قوانین و نظریات موجود و یا دستیابی به قوانین جدید

نتیجه تحقیق ممکن است ارایه ایده‌های نو و فراهم شدن زمینه برای محصولات (کالا یا خدمات) تازه باشد یا روشهای جدید استفاده از محصولات موجود را پیشنهاد کند و یا اینکه مشکلات، نابسامانیها و بیماریهای اجتماعی _ انسانی را توصیف یا روش مقابله با آنها را بیان کند. اگر حاصل تحقیق محصول جدید یا روشی جدید باشد می‌گوییم به نوآوری دست یافته‌ایم که بر اثر آن، شرایط، ارزشها و روابطی تازه ایجاد خواهد شد و این خود پرسشهایی تازه در برابر ما قرار خواهد داد و ما را ناگزیر از جستجو و پژوهش خواهد کرد. به بیان دیگر، نوآوری حاصل پژوهش است و بدنبال هر نوآوری، ایده و پرسش‌های تازه مطرح می‌شود که زمینه را برای تحقیق‌های تازه فراهم می‌سازد.

همزمان با این ضرورتها و نیازها و تلاشها نقش دانشگاهها هر روز حساس‌تر و برجسته‌تر می‌شود بدین معنی که برای دستیابی به اطلاعات و دانش و انجام پژوهش‌های علمی همه نگاهها به مراکز آموزش عالی دوخته شده است چرا که این مراکز پایگاه اصلی ارزش‌گذاری تحقیقات و هدایت آنها به سوی بازار هدف هستند. از سوی دیگر دانشگاهها می‌توانند میزان خلاقیت و روحیه ابداع پژوهشگران را بسنجند و آزادی عمل افراد خلاق‌ را برای ادامه پژوهشها تضمین و راههای حمایت از آنها را جستجو کنند. در اینجا باید اضافه کنیم که تأمین استقلال علمی دانشگاهها از جمله شرایط لازم برای انجام پژوهشهای علمی و گام نهادن در مسیر خلاقیت و نوآوری و شکوفایی فناوری است.

در قبال حمایت از دانشگاهها و ایجاد تسهیلات آموزشی _ پژوهشی، انتظار می‌رود که استادان و پژوهشگران برای غنا بخشیدن به تحقیقات و هدفمند کردن آنها بیشتر تلاش کنند و دانشجویان را در این راه تشویق و ترغیب نمایند. تمام این سرمایه‌گذاریها و پشتیبانی‌ها برای آن است که مراکز آموزشی _ پژوهشی روز به روز پویاتر و با نشاط‌تر به حرکت خود ادامه دهند و بین آنها و مراکز تولید و نهادهای حکومتی رابطه نزدیک‌تری برقرار شود.

اقداماتی که در بالا به آنها اشاره شد متناسب با شرایط، اولویتها و نیازهای هر جامعه برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود ولی به رغم تغییراتی که در این رابطه بین کشورهای مختلف وجود دارد، تجربیات آنها می‌تواند مورد استفاده یکدیگر قرار گیرد و ما سعی خواهیم کرد در سلسله نوشتارهای خود، موضوع پژوهش و نوآوری را در برخی از کشورها مورد بحث و بررسی قرار دهیم. در اینجا گزارش سال 2003 وزارت علوم و تحقیقات کشور فرانسه را در رابطه با اقداماتی که به منظور حمایت از نوآوری و پژوهش‌های فناورانه صورت گرفته، مرور خواهیم کرد.

1-    اصول و مبانی برنامه‌های حمایتی دولت

مسئولان وزارت علوم و تحقیقات کشور فرانسه اقداماتی گسترده و پیگیر برای حمایت از پژوهش و نوآوری از سالها پیش به مورد اجرا گذاشته‌اند. هدف از این اقدامات، توسعه تحقیقات در بخشهای دولتی و خصوصی بوده و شبکه‌های تحقیق و نوآوری مهم‌ترین عوامل این تحول و توسعه هستند.

در اینجا به برخی از فعالیتهایی که برای تحقق بخشیدن به اهداف توسعه صورت گرفته اشاره می‌کنیم:

·  جلب نظر مراکز پژوهشی به طرح ایجاد بنگاههای نوآور و تشویق آنان به حمایت مؤثر از این طرح

·  پیش‌بینی کمکهای مالی و مشوق‌های مالیاتی

·  ارایه کمکهای تکنولوژیکی مورد نیاز شرکتهای کوچک و متوسط

·  آماده کردن و تشویق فارغ‌التحصیلان جوان برای جذب در بنگاههای تولیدی

بیلان سال 2003 وزارت علوم و تحقیقات فرانسه نشان‌دهنده حجم و میزان سیاستهای حمایتی از نوآوری پژوهش‌های فناورانه و مشخص‌کننده مراحل تکوینی و رشد و تحول این سیاست‌هاست. مطالب این گزارش گویای آن است که سیاستهای اعمال شده در جهت بسیج هر چه بیشتر امکانات برای توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال، نشان دادن راههای مختلف مشارکت عمومی و شیوه‌های گوناگون کارآفرینی و سازندگی کشور است.

2-    روح حاکم بر نوآوری و پژوهش: بسیج پژوهشگران به سوی بنگاههای تولیدی

قوانین مرتبط با نوآوری در ژوئیه 1999 به منظور ترغیب مشارکت پژوهشگران در امور تولیدی وضع شد. بر اساس این قانون به محققان دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی اجازه داده شد که به عنوان شریک، مدیر و یا ناظر در شرکتها و بنگاهها فعالیت کنند.

با اجرایی شدن این قانون، پیشنهادهای مختلفی به پژوهشگران ارایه شد و 394 نفر از بخش پژوهش دولتی به صورتهای گوناگون جذب بنگاههای تولیدی شدند که پراکندگی مسؤولیت‌ها و نحوه همکاری برخی از آنان به شرح زیر است:

·116 نفر به صورت فردی همکاری خود را آغاز کردند و به عنوان شریک یا مدیر شرکت مشغول به کار شدند و یا بر مبنای یک ایده پژوهشی شرکتی را بنیان گذاشتند. مورد اخیر در حقیقت در راستای کاربردی کردن تحقیقات صورت گرفته و به نوبه خود حاکی از حساسیت جامعه علمی و پژوهشی نسبت به نظام تولیدی است.

·255 نفر همکاری علمی خود را با شرکتها آغاز کردند و با انعقاد یک قرارداد 5 ساله قابل تمدید و یا مشارکت در سرمایه‌گذاری حداکثر تا سقف 15% در پیوند نزدیک با صنعت قرار گرفتند. 12% این سرمایه‌گذاری ارزش مساعدت علمی آنان محسوب می‌شد.

·23 نفر به صورت عضویت در هیأت مدیره و یا هیأت نظارت با شرکتها همکاری نمودند که این امر البته شامل شرکتهای بزرگ می‌شد.

آماری که در بالا به آن اشاره شد تنها منعکس‌کننده کارکنان و اعضای رسمی مؤسسات دولتی علمی _ پژوهشی است و در نتیجه شامل قراردادهایی که پژوهشگران قراردادی و غیررسمی با شرکتها و مؤسسات صنعتی _ بازرگانی منعقد کرده‌اند، نمی‌شود.

3-    سیاستهای تشویقی برای ایجاد بنگاههای نوآور

برای تشویق افراد به تأسیس بنگاههای نوآور سیاستهای زیر مورد توجه قرار گرفته است:

الف) ترغیب افراد به کار‌آفرینی_بدین منظور آموزشها و مشوق‌هایی برای ترغیب جوانان و فارغ‌التحصیلان به کارآفرینی منظور شده است. مؤسسات آموزشی _ پژوهشی موظف شده‌اند تا طرحها و دوره‌های خاصی تعریف کنند و راههای بهره‌برداری بهتر از منابع و امکانات موجود و چگونگی فعال کردن منابع بالقوه را شناسایی کنند. به علاوه از پژوهشگران و تنظیم‌کنندگان دوره‌‌های آموزشی خواسته می‌شود تا در مورد شیوه کشف امکانات ناشناخته، رهنمودهای مشخص و عملی ارایه نمایند. در همین رابطه یک سایت ویژه کارآفرینان با عنوان خانه کارآفرینی در تمام دانشگاهها ایجاد شده که اولین فراخوان آن برای سه ماهه اول سال 2004 بوده است.

ب) حرکت ملی مساعدت به ایجاد بنگاههای عرضه‌کننده فناوریهای نوآورانه _این بسیج ملی برای پنجمین بار در سال 2003 انجام شده است. در مجموع 8103 نفر پروژه‌هایی در این رابطه ارایه کرده‌اند که از بین آنها 1776 پروژه بوسیله داوران منطقه‌ای انتخاب شده و 1195 مورد توسط داوران در سطح کشوری و ملی مورد تأیید و حمایت قرار گرفته است. از بین این طرحها، 656 مورد به صورت پروژه‌های جدید به اجرا درآمده و از 539 مورد در چارچوب پروژه‌های تکمیلی _ توسعه‌ای بهره‌برداری شده است. با الهام از این پروژه‌ها بالغ بر 596 شرکت تا پایان سال 2003 تأسیس شده و اقداماتی به منظور تأسیس شرکتهای جدید صورت گرفته است. آنچه مسلم است تعداد شرکتهایی که طی 5 سال گذشته تأسیس شده به مراتب فراتر از این است. ولی اگر همین آمار را مبنا قرار دهیم و متوسط تعداد کارکنان این شرکتها را 5 نفر در نظر بگیریم می‌توانیم بگوییم که حدود 3000 شغل در پایان سال 2003 در این زمینه ایجاد شده است.

پ) ایجاد مراکز رشد مرتبط با مؤسسات پژوهشی دولتی _تعداد 31 مرکز رشد بوسیله کمیته فراخوان مراکز رشد دولتی در مارس 1999 برگزیده شدند. این فراخوان با عنوان: برپایی مراکز رشد، چگونگی مراقبت و هدایت در دوره جنینی و راههای سرمایه‌گذاری در شرکتهای فناورانه در 1999 برگزار شد تا راههای حمایت دولت از شرکتهای در حال تأسیس را طی یک دوره سه ساله بررسی نماید. مراکز نامبرده طی سالهای 2000 تا 2003 تعداد 964 پروژه دریافت کرده‌اند در حالیکه پیش‌بینی آنها دریافت 900 پروژه بود. با استفاده از دستاوردهای این فراخوان تعداد 519 شرکت در پایان همین سال ایجاد شد که بیش از 2000 نفر را به کار گرفته بودند.

با توجه به ثمربخشی سیاستهای اتخاذ شده وزیر تحقیقات تصمیم گرفته تا سرمایه‌گذاری در این زمینه را برای یک دوره سه ساله دیگر (از 2004 تا 2006) تمدید نماید.

هم‌افزایی ناشی از همکاریها و مساعدتهای ملی و منطقه‌ای برای ایجاد شرکتهای عرضه‌کننده نوآوریهای تکنولوژیک و مراکز رشد موجب بالا رفتن کیفیت اینگونه مراکز و شرکتها شده به گونه‌‌ای که 40% طرحهای پذیرفته شده منطقه‌ای، در سطح ملی و رقابتهای کشوری هم موفقیت‌هایی کسب کرده‌اند.

ت) مساعدت در تأمین منابع سرمایه‌گذاری اولیه _در چارچوب فراخوان مارس 1999 و با توجه به نتایج آن پنج مورد سرمایه‌گذاری در سطح ملی در زمینه‌های بیوتکنولوژی، اطلاعات و ارتباطات، انرژی و محیط زیست و 6 مورد سرمایه‌گذاری منطقه‌ای در زمینه‌های مختلف صورت گرفته است. مبلغ این سرمایه‌گذاریها در مجموع 52/136 میلیون یورو بوده که 28/93 میلیون از منابع منطقه‌ای و 87/22 میلیون یورو از محل کمکهای عمومی دولت تأمین شده است.

در پایان سال 2003 تعهدات دولت برای کمک به این سرمایه‌گذاریها 15 میلیون یورو برای طرحهای ملی و 7 میلیون یورو برای طرحهای منطقه‌ای بوده است. در همین تاریخ جمعاً 54 مورد سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مورد بحث انجام شده است.

4-   بیلان کلی اقدامات ترغیبی برای ایجاد شرکتهای نوآور

مقامات و مسؤولان رده‌های مختلف در سطح منطقه‌ای و ملی تمهیداتی به منظور تشویق و حمایت از افراد خلاق و نوآور انجام داده‌اند و جوایزی برای ایجاد رقابتهای سازنده در نظر گرفته‌اند. هدف از اقداماتی که در بالا به آنها اشاره شد این است که به تمام افراد امکان داده شود تا در صورت علاقمندی پای به عرصه نوآوری گذارند و با اتکا به کمکهای دولت شاهد به بار نشستن زحمات خود باشند علاوه بر اهدای جایزه به برندگان طرحهای برتر دولت امکانات لازم برای پذیرش آنها در مراکز رشد و تأسیس شرکت در اختیار آنان قرار می‌دهد. بررسی نتایج اقدامات تشویقی دولت از ایجاد بنگاههای نوآور حاکی از افزایش تعداد شرکتهای تأسیس شده در هر سال از زمان اعمال این سیاستهاست. تعداد شرکتهایی که هر سال پس از شروع این اقدامات در رابطه با پژوهشهای دولتی ایجاد شده بالغ بر صد شرکت یعنی سه یا چهار برابر بیشتر از سالهای اولیه دهه 90 می‌باشد. لذا می‌توان نتیجه گرفت که این سیاست‌ها خیلی سریع‌تر از آن که انتظار می‌رفت اثراتی مثبت بر ایجاد شرکتهای نوآور و رشد اقتصادی و اشتغالزایی داشته است.

5-    مشوق‌های مالیاتی برای توسعه بنگاهها و حمایت از پژوهشهای صنعتی

در این رابطه کمکهایی مستقیم و غیرمستقیم به شرح زیر صورت گرفته است:

الف) ایجاد شرکت سرمایه‌گذاری انفرادی خطرپذیر (SUIR)_این طرح به منظور بسیج هرچه بیشتر افراد حقیقی برای سرمایه‌گذاری در شرکتهای نوپا به اجرا گذاشته شده است. در این رابطه قانون مالی سال 2004 راههای تازه‌ای فراروی سرمایه‌گذاران منفرد که در حقیقت فرشتگان عالم کسب و کار هستند قرار داد. شرکتهای سرمایه‌گذاری انفرادی خطرپذیر، متشکل از سرمایه‌گزارانی است که عمدتاً برای کمک به شرکتهای نوپا، پای به میدان می‌گذارند و در قبال معافیت‌های مالیاتی سرمایه و تجربیاتشان را در اختیار تازه‌واردان قرار می‌دهند. یعنی سرمایه‌گذاران با استفاده از معافیت مالیات بر شرکتها به مدت ده سال سرمایه شرکتهای تازه تأسیس را بعنوان تنها سرمایه‌گذار (یا سرمایه‌گذار انفرادی) تأمین می‌نمایند. دولت فرانسه انتظار دارد که سرمایه‌گذاران منفرد از این فرصت استفاده کنند و روند تأسیس شرکتهای نوپا را سرعت بخشند.

ب) سیاستهای تشویقی _ ترغیبی برای تأسیس شرکتهای نوپای نوآور (JEI)_بر اساس این بند حمایت‌هایی قابل توجه برای شرکتهای جوان و نوآور که پروژه‌هایی مشخص در زمینه تحقیق و توسعه دارند در نظر گرفته شده است. این حمایتها بدین منظور پیش‌بینی شده است تا امکان گذراندن مشکلات نخستین سالهای توسعه برای آنان فراهم شود.

قانون مالی سال 2004 شرایط ویژه‌ای را برای شرکتهای نوپای نوآور تعریف کرده است که بر اساس آن شرکتهای کوچک و متوسطی که کمتر از هشت سال از عمر آنها می‌گذرد و حداقل 15% هزینه‌های آنها را هزینه‌های مربوط به R&Dتشکیل می‌دهد و دارای خصوصیات زیر هستند از حمایتهای مندرج در این بند بهره‌مند می‌شوند:

·        شرکتهایی که به لحاظ تعداد کارکنان کوچک یا متوسط محسوب شوند.

·        شرکتهای تازه تأسیس باشند.

·        بودجه پژوهشی آنها قابل توجه باشد.

·        شرکتهایی مستقل باشند.

پ) منظور کردن یک اعتبار مالیاتی پژوهشی (CIR)_این اعتبار به عنوان یک مشوق مالیاتی از سال 1983 به منظور تقویت فعالیتهای پژوهشی شرکتها در نظر گرفته شده است. از این اعتبار تمام شرکتها بویژه شرکتهای کوچک و متوسط بهره‌مند می‌شوند. مبلغ این اعتبار برای سال 2001 بالغ بر 519 میلیون یورو بوده است.

6-    پژوهش‌های مشترک بخش دولتی و خصوصی

این پژوهشها معمولاً در حوزه‌های زیر انجام می‌شود:

الف) ایجاد شبکه‌های پژوهشی برای نوآوری تکنولوژیک _که بر اساس آن تا پایان سال 2003، 17 شبکه پژوهشی، نوآوری و فناوری در زمینه‌های هوا _ فضا، هوانوردی، علوم زیستی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، انرژی و محیط زیست بوجود آمده‌اند. هدف اصلی این شبکه‌ها تقویت همکاری و مشارکت بین واحدهای پژوهشی دولتی و خصوصی و بخشهای مختلف اجتماعی _ اقتصادی و جستجوی راه حل مشکلات صنایع و شرکتهای خدماتی بوده است. از دیگر اهداف این شبکه‌ها می‌توان به جستجوی راههای برطرف کردن موانع فناوری و سرعت بخشیدن به کابرد فناوریهای جدید و نظام‌مند کردن سیاستهای پژوهشی اشاره کرد. شبکه‌های پژوهشی برای تقویت همکاریهای بخش‌های مختلف تحقیقاتی و هماهنگی بین آنها قدم‌های مؤثری برداشته‌اند. از سال 1998 تا 2003، 17 شبکه با هزینه 371 میلیون یورو ایجاد شده و 904 پروژه تحقیقاتی از این طریق به اجرا درآمده است.

ب) مراکز ملی پژوهش فناورانه_این مراکز به منظور تسهیل همکاری لابراتوارهای پژوهشی دولتی و گروههای بزرگ صنعتی ایجاد شده‌اند. در این مراکز پژوهشهای مربوط به طرحهای بزرگ ملی _ منطقه‌ای انجام می‌شود. نقش عمده این واحدها ایجاد ساختاری برای پژوهشهای مشارکتی چند جانبه برای بدست آوردن پروژه‌های فراملی و اروپایی است. از ژوئیه سال 2000، ده مرکز جدید پژوهش فناوری بوسیله وزارت علوم و تحقیقات ایجاد شده که یکی از آنها در سال 2003 به ثبت رسیده است.

پ) ایجاد گروههای پژوهشی فناوری _برای فراهم کردن زمینه توسعه پژوهشهای فناوری در دانشگاهها، وزارت علوم و تحقیقات با همکاری مراکز آموزش عالی گروههای پژوهشی فناوری ایجاد کرده و از این طریق در فعالیتهای مختلف پژوهشی بخشهای دولتی و خصوصی مشارکت کرده است.

از سال 1999 بالغ بر 84 گروه پژوهشی فناوری ایجاد شده که از میان آنها، 28 گروه در سال 2003 شروع به فعالیت کرده‌اند.

7-    ساختارهای حمایتی فناوری از شرکتهای کوچک و متوسط

وزارت علوم و تحقیقات به کمک مقامات محلی بیش از 200 مرکز منطقه‌ای نوآوری و انتقال فناوری برای کمک به شرکتهای کوچک و متوسط ایجاد کرده است. برخی از این مراکز که از کیفیت و کارآیی خوبی برخوردار هستند به عنوان مراکز منابع فناوری شناخته می‌شوند. در چارچوب طرحهای ملی _ منطقه‌ای، سکوهای فناوری ایجاد شده‌اند که با استفاده از مساعدتهای مراکز آموزشی تلاش کرده‌اند تا برنامه‌های مشخصی در رابطه با رفع مشکلات اشتغال ارایه نمایند. هدف این ساختارها عبارتست از توسعه کیفیت خدمات فناورانه با تأکید بر حمایت از شرکتهای کوچک و متوسط. در پایان سال 2003، به 40 مرکز که از سوی وزرای ذیربط یعنی علوم و تحقیقات، اقتصاد، مالیه و صنعت گواهی کیفیت دریافت کرده‌اند عنوان مراکز منابع فناوری اعطا شده است تا همین تاریخ بالغ بر 50 سکوی فناوری در 18 منطقه‌ و دپارتمان و سرزمینهای ماوراء بحار برپا شده‌اند. به طور خلاصه می‌گوییم که شبکه‌های توسعه فناوری که در سر تا سر خاک فرانسه به وجود آمده‌اند وظیفه حمایت از توسعه شرکتهای کوچک و متوسط را از طریق شبکه‌های ارتباطی مختلف و ارایه توصیه‌های لازم به مقامات و گروههای اثرگذار بر عهده دارند. ماهیت این اقدامات مشارکتی یا تعاونی است که به طور مشترک از طرف دولت و مسئولان محلی سرمایه‌گذاری می‌شود.

8-    کمک به جذب فارغ‌التحصیلان جوان به شرکتها و مؤسسات تولیدی و مهارت‌آموزی از طریق واگذاری طرحهای پژوهشی

این اقدامات به همراه تمهیدات ترغیبی به منظور جلب توجه پژوهشگران جوان به بخشهای صنعتی و تشویق آنان به کارآفرینی در راستای اهداف توسعه و چاره‌جویی مشکل بیکاری انجام می‌شود. اقداماتی که به آنها اشاره شد از جمله تمهیداتی است که وزارت علوم و تحقیقات به کار بسته است تا به شرکتها و مؤسسات کمک نماید تا راههای مناسب برای تأمین نیازهای پرسنلی خویش جستجو نمایند و با توجه به میزان توسعه و پیشرفت پروژه‌ها و جذب مهارتهای جدید تصمیم بگیرند.

کمک‌های دولت در این زمینه فرصتی در اختیار شرکتها قرار می‌دهد تا کادر پژوهشی مورد نیاز خود را در سطوح مختلف جذب نمایند. برای انجام صحیح کارها و جلوگیری از افراط و تفریط مقاوله‌نامه‌های پژوهشی و مهارت‌آموزی در سطوح گوناگون پیش‌بینی و بر حسب مورد نامگذاری شده‌ است: مقاوله‌نامه پژوهشی تکنسین‌های ماهر (CORTECH)، مقاوله‌نامه‌های صنعتی مهارت‌آموزی _ پژوهشی (CIFRE)، دوره‌های کارآموزی در شرکتها، دوره‌های پژوهشی فناوری و فوق دکترا.

اقداماتی که در سال 2003، در چارچوب سیاستهای پیش گفته به اجرا درآمده از این قرار است:

·        860 مقاوله‌نامه صنعتی مهارت‌آموزی برای اجرای طرحهای پژوهشی بین فارغ‌التحصیلان و مؤسسات تولیدی

·        80 مقاوله‌نامه پژوهشی بین تکنسین‌های ماهر و شرکتهای کوچک و متوسط

9-    ابعاد منطقه‌ای برنامه‌های حمایت از توسعه فناوری

اقدامات وزارت علوم و تحقیقات در زمینه فناوری دارای ابعاد مهم منطقه‌ای است و تمام کارهایی که به منظور ترغیب افراد برای ایجاد شرکت و ارایه مساعدت‌ها و مشوق‌های دولتی صورت می‌گیرد همه زیر نظر مقامات محلی است و پس از تأیید آنان به مرحله عمل در می‌آید. حدود 31 مرکز رشد و 11 صندوق تأمین هزینه‌های راه‌اندازی شرکتها مشخص شده‌اند تا کارهای مربوط به شرکتهای نوپا را در سراسر کشور هماهنگ نمایند.

برای هماهنگی بیشتر مرکز ملی پژوهش فناوری (CNTR)از طریق گروههای پژوهش فناوری بر همسویی و همکاری لابراتورهای پژوهشی دولتی و مراکز پژوهشی گروههای بزرگ صنعتی در تمام کشور نظارت و تأکید می‌کند.

علاوه بر سازمانها و مؤسسات کشوری، در سطح منطقه‌ای و محلی هم مراکزی برای شناسایی فرصتها و حمایت از طرحهای پژوهشی و تسهیل نوآوری و انتقال فناوری وجود دارند از جمله: مراکز حمایت فناوری برای شرکتهای کوچک و متوسط، مراکز منطقه‌ای نوآوری و انتقال فناوری، مراکز و قطب‌های فناوری و سکوهای فناوری که در 22 منطقه‌ مادر شهری و سرزمین‌های ماوراء بحار فرانسه فعالیت می‌کنند.

دولت فرانسه از طریق وزارتخانه‌ها و مقامات محلی سعی دارد به منزله پل ارتباطی بین تمام بخشها و سازمانهای علمی _ پژوهشی عمل نماید و ساختارها و شبکه‌های لازم را برای تسهیل روابط تمام اندیشمندان، پژوهشگران، صنعتگران و افراد خلاق و نوآور با مراکز تولیدی _ خدماتی فراهم سازد.

منابع و مؤاخذ

1-    خداداد حسینی، سید حمید و بهاری‌فر، علی، نظام آموزش عالی و اشتغال،جهاد دانشگاهی، تهران 1384

2-  موریس، لانگدون و میلر، ویلیام، نسل چهارم R&Dمدیریت دانش، فناوری و نوآوری، ترجمه علیرضا مهاجری و مریم فتاح‌زاده، جهاد دانشگاهی تهران، 1383

3-    مهاجری، علیرضا، مبانی روش تحقیق، امید، قم، 1383

4. Ministere delegue a la Recherche, Mesures de Soutien a l innovation et a la Rechere technologique (Bilan au 31 decembre 2003), Paris, France, 2004.

5. Osterwalder, Alexander, Entrepreneurship and Enterprise and Development Through a Formal e-Business Model Framework, Lausanne, Switzerland, 2004. 

 منبع  صفحه  :‌http://ir-research.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=6:1390-02-27-09-47-17&catid=9:1390-02-27-09-42-13